Rewitalizacja w samorządach w całej Polsce trwa już kilkadziesiąt lat i będzie trwała kolejne. Sprawdziliśmy, jakie działania podejmuje Miasto Stargard w ramach Gminnego Programu Rewitalizacji.

Jak informuje Portal Samorządowy, w ostatnich latach, m.in. dzięki środkom unijnym, dużo terenów udało się zrewitalizować. – To jednak procesy czasochłonne i wymagające dużych nakładów. Czy powinny to być zadania obligatoryjne dla gmin? Nie wszystkie samorządy chcą i mogą przeznaczać na rewitalizację odpowiednie zasoby finansowe i kadrowe- możemy przeczytać na stronach portalu.

Gminny Program Rewitalizacji Gminy Miasto Stargard obejmuje lata 2016-2026. Jest dokumentem będącym odpowiedzią na potrzeby mieszkańców Stargardu zamieszkujących obszar rewitalizacji. Jak informuje Urząd Miejski, w GPR ujęto zestawienie projektów podstawowych i uzupełniających obejmujących przedsięwzięcia, które konsekwentnie wdrażane i realizowane prowadzą do minimalizowania zdiagnozowanych zjawisk kryzysowych. Na obszarze rewitalizacji wpisano w GPR 44 projekty (32 na listę podstawową i 12 na listę uzupełniającą).

Sprawdziliśmy stan realizacji Programu w 2022 roku:

Sfera społeczna (projekty podstawowe)

1. „Życie bez nałogów” — w 2022 r. pracownicy socjalni prowadzili pracę socjalną z 99 osobami uzależnionymi od alkoholu i innych środków odurzających poprzez motywowanie do utrzymywania abstynencji, podejmowanie działań związanych z leczeniem odwykowym oraz udzielaniem wsparcia zarówno osobom uzależnionym, jak i ich rodzinom.
2. „Szkoła, Rodzina, Środowisko” — w 2022 roku program realizowany był w 11 stargardzkich szkołach podstawowych, w tym w 4 z obszaru Starego Miasta i Śródmieścia tj. SP 1, SP3, SP5, Zespole Szkół SP9 i Ogólnokształcącej Szkole Muzycznej I stopnia. Na realizację programu w 2022 roku wydatkowano kwotę 726 486,80 zł. Więcej informacji o programie znajduje się w podrozdziale 5.7.
3. „Ważny Start” Zajęcia wczesnego wspomagania rozwoju dziecka — z zadania realizowanego przez Stowarzyszenie Nauczycieli i Rodziców Dzieci ze Specjalnymi Potrzebami Edukacyjnymi w Stargardzie skorzystało 19 dzieci. Koszt realizacji zadania z budżetu Miasta wyniósł 16 300 zł.
4. „Na swoim — realizacja systemowych działań w zakresie przeciwdziałania i wychodzenia z bezdomności”. W ramach systemu wychodzenia z bezdomności działającego na terenie Stargardu w sposób ciągły realizowane są zadania: „Zapewnienie funkcjonowania Gminnego ośrodka wsparcia dla ofiar przemocy w rodzinie i kobiet z dziećmi pozbawionych schronienia”, „Prowadzenie działań mających na celu rozwiązywanie problemu bezdomności”, „Prowadzenie noclegowni dla osób bezdomnych”, „Prowadzenie działań mających na celu rozwiązywanie problemów uzależnień osób bezdomnych w ramach funkcjonowania schroniska” oraz wynajem lokali z przeznaczeniem na mieszkania wspomagane dla osób bezdomnych (inkubatorów i mieszkań docelowych). Łączna wartość całego projektu w 2022 roku wyniosła 1916 292,17 zł.
5. Klub Seniora „Stargardzka Starówka” — w wyniku realizacji zadania wyposażono Klub Seniora w niezbędne do funkcjonowania sprzęty. Prowadzenie Klubu Seniora zlecono parafii pw. NMP Królowej Świata. Podpisano umowę na realizację zadania w latach 2021-2022. W klubie seniora uczestniczy średnio ok. 20 seniorów. W 2022 roku na realizację zadania wydatkowano 5 000 zł.
6. „Śródmiejska świetlica podwórkowa” — w 2018 roku w wyniku remontu i wyposażenia 4 pomieszczeń lokalu użytkowego przy ul. M. Konopnickiej 1 utworzono placówkę wsparcia dziennego w formie opiekuńczej prowadzoną przez Towarzystwo Przyjaciół Dzieci (TPD). W 2022 r. do placówki uczęszczało 15 dzieci. W świetlicy zapewniono dzieciom zajęcia socjoterapeutyczne, pomoc w nauce i organizację czasu wolnego. Na realizację zadania w 2022 roku wydatkowano 127 950,94 zł (dotacja na 3 placówki tj. przy ul. M. Konopnickiej 1, R. Traugutta 16/1 i 11 Listopada 22).
7. „Kultura 2.0 — projekt kulturalnego i społecznego ożywienia Starego Miasta i Śródmieścia” — projekt realizowany przez Stargardzkie Centrum Kultury, Muzeum Archeologiczno-Historyczne oraz Książnicę Stargardzką w ramach ich działalności statutowej. W 2022 roku zorganizowano m.in. wydarzenia: Stargard Festiwal, Dni Stargardu, Noc Bibliotek, XXVIII Europejskie Dni Dziedzictwa, Noc Muzeów, ArtFestiwal. Szacuje się, że w 2022 roku z oferty edukacyjno-kulturalnej miasta skorzystały 230 384 osoby. W ubiegłym roku zorganizowano comiesięczne warsztaty w Świetlicy Środowiskowej TPD przy ul. Wojska Polskiego i M. Konopnickiej w Stargardzie. W ramach spotkań odbyły się dwa wyjścia na basen, warsztat w Centrum Nauki FILARY, warsztaty feryjne i wakacyjne w Muzeum Archeologiczno-Historycznym w Stargardzie i Bastei. Zorganizowano również warsztaty z młodzieżą ze szkół z obszaru rewitalizacji i współpracowano z Warsztatami Terapii Zajęciowej, Dziennym Domem Pobytu „Senior+”, Środowiskowym Domem Samopomocy typu AC, Szkołą Specjalną. Więcej informacji w rozdziale 16 Kultura, sport, turystyka.

Sfera gospodarcza (projekty podstawowe)

1. „Utworzenie spółdzielni socjalnej o profilu działania gastronomia i browarnictwo i odbudowanie na ten cel oficyny kamienicy nr 3 przy Rynku Staromiejskim w Stargardzie” — projekt otrzymał dofinansowanie ze środków RPO WZ 2014-2020, działanie 9.3 Wspieranie rewitalizacji w sferze fizycznej, gospodarczej i społecznej ubogich społeczności i obszarów miejskich i wiejskich. Projekt zmienił nazwę na „Kompleksowe odtworzenie funkcji społeczno-gospodarczych, infrastrukturalnych i przestrzennych w mieście Stargard, poprzez odbudowanie oficyny zabytkowej kamienicy nr 3 przy Rynku Staromiejskim w Stargardzie wraz z utworzeniem spółdzielni socjalnej o profilu działania gastronomia i browarnictwo”. W 2022 roku oficjalnie rozpoczęła się realizacja projektu. Przeprowadzono 5 postępowań naboru ofert na wykonanie prac budowlanych, które nie przyniosły efektu. Całkowita wartość projektu: 1 636 338,95 zł, kwota dofinansowania: 867 914,17 zł.
2. „Modernizacja i remont dawnego hotelu Staromiejskiego wraz z zagospodarowaniem terenu”  projekt otrzymał dofinansowanie ze środków RPO WZ 2014-2020, działanie 9.3 Wspieranie rewitalizacji w sferze fizycznej, gospodarczej i społecznej ubogich społeczności i obszarów miejskich i wiejskich. W 2022 roku zakończono remont hotelu. Całkowita wartość projektu to 12 500 000 zł, wartość dofinansowania: 3 999 769,01 zł.

Sfera infrastruktura i przestrzeń (projektv podstawowe)

1. „Kompleksowy remont kamienicy z uwzględnieniem łamania barier architektonicznych przy ul. Bolesława Limanowskiego 24” — W 2022 roku został zakończony remont elewacji frontowej, przeprowadzono remont pomieszczeń na 1 piętrze, które w całości przeznaczone zostało na miejsca tymczasowego pobytu dla obywateli Ukrainy, którzy przybyli na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej od dnia 24 lutego 2022 r. w związku z działaniami wojennymi prowadzonymi na terytorium tego państwa. Wyremontowano pokoje, łazienki, wymieniono 3 okna od strony podwórza oraz odtworzono drzwi wewnętrzne. Koszt zadania w 2022 roku to 546 235,00 zł. W przyszłości planowany jest remont kładki łączącej budynek z ogrodem na skarpie (przewidywany koszt zadania 62 076,51 zł).
2. „Książnica Stargardzka — biblioteka zaangażowana społecznie” — w 2022 roku kontynuowane byty prace polegające m.in. na: wykonaniu elewacji budynków, montażu stolarki okienno-drzwiowej, wykonaniu części prac wykończeniowych, układaniu przewodów instalacji elektrycznej, wodnokanalizacyjnej, instalacji centralnego ogrzewania i wykonaniu przyłącza wodno-kanalizacyjnego. W 2022 roku, w przetargach, wyłoniono 4 firmy, które zrealizowały bądź nadal realizują dostawę wyposażenia budynków Książnicy Stargardzkiej. Całkowita wartość zadania: 10 850 006,44 zł. Kwota dofinansowania: 4 948 426,13 zł, wydatki w 2022 r.: 5 436 560,14 zł.
3. „Przebudowa Amfiteatru Miejskiego położonego w Parku Chrobrego w Stargardzie wraz z zagospodarowaniem najbliższej przestrzeni wokół obiektu” — Przedsięwzięcie realizowane przez Stargardzkie Centrum Kultury. Roboty budowlane rozpoczęto 02.09.2022. Przeprowadzono roboty rozbiórkowe i ziemne, pokryto koszty przyłączy energetycznych, nadzoru inwestorskiego, archeologicznego i autorskiego, usług doradczych i prawnych. Materiały z rozbiórki zostały odpowiednio przygotowane tak, aby posłużyły jako podbudowa nowego amfiteatru. Całkowity koszt zadania to 22 039 910,70 zł. W 2022 roku wydatkowano: 461 352,71 zł.
4. „Stargard Klejnot Pomorza — renowacja historycznej zabudowy miasta” — projekt zakłada remonty i renowacje zabytkowych obiektów znajdujących się na miejskim szklaku „Stargard-Klejnot Pomorza”, będących własnością podmiotów prywatnych, parafii oraz Gminy Miasto Stargard. W 2022 r. Parafia rzymskokatolicka pw. NMP Królowej Świata kontynuowała remont Kolegiaty w ramach dofinansowania z Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego w wysokości 17 604 596,05 zł. Całkowita wartość projektu to 20 865 630,36 zł. W 2022 roku Gmina Miasto Stargard przekazała na remont 1 000 000 zł. Minister Kultury i Dziedzictwa Narodowego udzielił Parafii Rzymskokatolickiej pw. NMP Królowej Świata dotacji w wysokości 80 000 zł na pokrycie kosztów zadania „Ukrzyżowanie”(1910 rok): prace konserwatorskie i restauratorskie przy witrażu.
4. Stargard, Pomnik Historii, mury obronne przy ul. Klasztornej (XIII w.) konserwacja muru przed groźbą zawalenia oraz przywrócenie ich walorów ekspozycyjnych — etap I. Zadanie dofinansowane ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego w ramach programu Ochrona Zabytków 2022. Zakończono odbudowę i remont murów obronnych przy ul. Klasztornej — etap l. Ponadto, wykonano aktualizację dokumentacji projektowej dotyczącej dalszej części muru obronnego (etap Il) wchodzącego w skład Trasy Muzealnej w Stargardzie (25 215,00 zł). Koszt zadania (etap I i Il): 997 768,01 zł. Wkład własny budżetu miasta wyniósł 15 077,27 zł. Wartość dofinansowania: 957 475,74 zł.
4.3 Wykonanie dokumentacji konserwatorskiej miejskiego muru obronnego w Stargardzie, położonego przy Baszcie Białogłówce. W 2022 roku została wykonana kompleksowa dokumentacja projektowa miejskiego muru obronnego na odcinku od Baszty Białogłówki do Bramy Wałowej. Zadanie realizowane w ramach dotacji celowej z budżetu Województwa Zachodniopomorskiego na prace konserwatorskie, restauratorskie lub roboty budowlane przy zabytku wpisanym do rejestru zabytków lub znajdującym się w gminnej ewidencji zabytków, położonym na obszarze województwa zachodniopomorskiego. Dotacja: 46 200 zł. Środki własne: 3 800 zł.

Na obszarze zdegradowanym w GPR:

W strefie społecznej obszaru Powojskowego z Osiedlem Lotnisko realizowano 1 projekt pn. „Aktywizacja i integracja seniorów — Klub Seniora":
1. Prowadzenie Klubu „Senior+” na os. Lotnisko przez Stowarzyszenie „Potrzebny Dom”. Koszt realizacji zadania wyniósł 78 654,48 zł, w tym 46 673,80 zł to udział budżetu Miasta, a kwota 31 981 zł to wsparcie z budżetu Państwa. W zajęciach uczestniczyło ok. 120 seniorów.
2. Prowadzenie Klubu „Senior+” na os. Kluczewo przez Parafię pw. św. Krzyża. Koszt realizacji zadania wyniósł 10 000 zł, w tym 4 050 zł to udział z budżetu Państwa w ramach Programu Wieloletniego „Senior+” na lata 2021-2025, a 5 950 zł to wsparcie z budżetu Miasta.


Materiał zrealizowany w oparciu o „Raport o stanie miasta Stargard 2022”