Na terenie dawnego kąpieliska Gontynka powstała jedna z kluczowych i długo wyczekiwanych przez mieszkańców Szczecina inwestycji. To Fabryka Wody − ogromny kompleks, który łączy rekreację, sport i edukację. 1 czerwca w Dniu Dziecka nastąpi wielkie otwarcie.
O koncepcji do realizacji
Marzec 2016 roku. Miasto Szczecin ogłasza projekt pod nazwą Fabryka Wody. Pod tą nazwą, która z początku niewiele mówi kryje się projekt jakiego w Szczecinie i prawdopodobnie w całym kraju nigdy nie było. Po wielu latach oczekiwania pojawia się zapowiedź budowy w stolicy Pomorza Zachodniego nowoczesnego obiektu, który połączy funkcję aquaparku i centrum edukacyjnego. Od tego momentu sprawy nabierają tempa.
W maju 2016 roku ogłoszono międzynarodowy konkurs na opracowanie koncepcji architektonicznej nowego obiektu. Spośród wielu zgłoszeń z kraju i zagranicy wyłoniono biuro projektowe DreamWorlds by TKHolding, które (oprócz zdobycia pierwszego miejsca w konkursie) dostało również zadanie polegające na opracowaniu kompletnej dokumentacji budowlanej. Prace projektowe zakończyły się w 2018 roku i w tym samym roku ogłoszono przetarg na wykonanie robót budowlanych. Umowę na ich wykonanie podpisano w październiku 2019 roku z konsorcjum firm Alstal Grupa Budowalna i Alstal Real Estate.
Ruszyła budowa
Końcówka 2019 roku i pierwsze tygodnie roku 2020 to przekazanie placu budowy, rozpoczęcie prac ziemnych, palowanie gruntu i montaż ścianek szczelnych. W okresie wiosenno-letnim 2020 roku gotowe były płyty fundamentowe i oba budynki zaczęły piąć się do góry. Wtedy też odbyło się wmurowanie kamienia węgielnego na terenie inwestycji. Przez kolejne tygodnie konstrukcja żelbetowa budynków rozrastała się w każdym kierunku. Szybciej powstawał budynek Edukatorium i to właśnie na nim z końcem roku rozpoczął się montaż imponującej konstrukcji stalowego świetlika i ogromnego modelu cząsteczki wody. Gotowy element waży około 150 ton i jest najprawdopodobniej największym modelem cząsteczki wody na świecie.
Kolejne kroki
W lutym 2021 roku rozpoczął się kolejny ważny etap inwestycji. Podpisano umowę z firmą Mae Multimedia Art & Education na wykonanie multimedialnej wystawy w Edukatorium. Wiosną rozpoczął się montaż niecek basenowych. Pierwsza była niecka 25-metrowego basenu sportowego. W okresie letnim nad główną halą basenową została zamontowana drewniana konstrukcja dachu. Składało się na nią aż trzynaście 40-metrowych dźwigarów wykonanych z drewna klejonego, każdy o wadze około 12 ton.W sierpniu tego roku została zawieszona wiecha. Kolejne tygodnie to (oprócz prac konstrukcyjnych) prace wykończeniowe i instalacyjne. Pojawiły się pierwsze fragmenty elewacji, a także zainstalowano szklaną fasadę. Kontynuowany był montaż kolejnych niecek basenowych. W części budynku aquaparkowego zainstalowano świetliki tubowe. Na budynku Edukatorium (na świetliku) zainstalowano membranę ETFE. Znajduje się ona także nad halą basenową i holem saunarium. Oba rozwiązania pozwalają oświetlić wnętrze budynku samym światłem słonecznym.
Przełom roku 2021 i 2022 to montaż zjeżdżalni zewnętrznych. Z początkiem stycznia 2022 roku ruszyła produkcja wystawy edukacyjnej. Kolejne tygodnie to zaawansowane roboty wykończeniowe i instalacyjne. Coraz bardziej zaczęło się też zmieniać zagospodarowanie terenu. Zewnętrzny basen, kaskada wodna, a także amfiteatr z lodowiskiem i torem lodowym nabrały kształtów. Rozpoczął się również montaż zjeżdżalni wewnętrznych. Prace wykończeniowo-instalacyjne były prowadzone do połowy 2023 roku. Wtedy też rozpoczął się rozruch technologiczny.
Wyczekiwana inwestycja
− Szczecin długo czekał na taki obiekt. Czasami trudno uwierzyć, że minęło już ponad osiem lat od momentu podjęcia decyzji i ogłoszenia wszystkim mieszkańcom, że powstanie Fabryka Wody. To spełnienie marzeń wielu mieszkańców naszego miasta. Udało się nam zrealizować nietypowy obiekt. Mamy wielofunkcyjny kompleks rekreacyjny, który będzie działać przez cały rok. Funkcja edukacyjna to z kolei możliwość uświadamiania i uczenia mieszkańców i turystów, jak ważną rolę dla nas i całego ekosystemu pełni woda i że należy traktować ją z szacunkiem. To nasza misja i wkład w kreowanie proekologicznych działań − mówi Piotr Krzystek, Prezydent Miasta Szczecin.
Pierwsze miesiące 2024 roku to odbiory końcowe i uzyskanie pozwolenia na użytkowanie. Na przełomie marca i kwietnia (jeszcze przed oficjalnym otwarciem), w roli testerów do obiektu wpuszczono grupy mieszkańców. Testy zorganizowano po to, żeby sprawdzić działanie atrakcji, a także wdrożyć kadrę w zakresie bieżącej obsługi, wychwycić usterki i przygotować tym samym Fabrykę Wody na wielkie otwarcie.
Obiekt z wielopokoleniową historią
Fabryka Wody to inwestycja mocno osadzona w wizji marki miasta − Floating Garden 2050, czyli miasta aspirującego do bycia nowoczesną, ekologiczną i atrakcyjną do życia metropolią. Obiekt jest zlokalizowany przy ulicy 1 Maja i E. Sczanieckiej. Wielu starszych szczecinian kojarzy tę lokalizację przez pryzmat dawnej Gontynki, czyli dużego miejskiego odkrytego kąpieliska. Jednak ta lokalizacja ma o wiele dłuższą historię. Przed II wojną światową działało tu niemieckie kąpielisko o nazwie Grüne Wiese. Nowy kompleks wpisuje się w tradycję i kontynowanie rekreacji związanej z wodą.
− Fabryka Wody powstała w miejscu nieprzypadkowym, które przez wielu szczecinian jest darzone ogromnym sentymentem. Od zamknięcia dawnej Gontynki minęło już sporo czasu. Teraz wracamy w to miejsce, które jest związane właśnie z takimi funkcjami, jak woda, rekreacja i wypoczynek. To wiele lat historii Szczecina, również tej przedwojennej. Nie każdy kojarzy fakt, zwłaszcza osoby młodsze, że przed Gontynką w tym właśnie miejscu działało kąpielisko. Można powiedzieć, że kontynuujemy coś, co łączyło kilka pokoleń mieszkańców naszego miasta. Teraz jako następne pokolenie dodajemy od siebie kolejną cegiełkę. To element w postaci edukacji o wodzie. Naszym celem jest to, żeby funkcje, które tu mamy przeplatały się ze sobą i tworzyły przyjazną i atrakcyjną przestrzeń, z której wielu będzie chciało korzystać i dzięki temu często do nas wracać. – tłumaczy Konrad Stępień, prezes zarządu spółki Fabryka Wody Sp. z o o.o., która w imieniu Miasta Szczecin zrealizowała proces inwestycyjny i teraz odpowiada za zarządzanie kompleksem.
Opis kompleksu
W skład Fabryki Wody wchodzi aquapark z basenami wewnętrznymi i zewnętrznymi oraz zjeżdżalniami. Dostępne jest saunarium ze strefą wellness, strefa sportowa ze ścianką do wspinaczki i strefa rozrywkowa z kręgielnią. Obiekt ma kilka punktów gastronomicznych. Cechą szczególną jest Edukatorium, tj. przestrzeń wystaw edukacyjnych, laboratoriów i zabawy dla najmłodszych. W części zewnętrznej znajduje się amfiteatr, który zimą można zaadaptować na lodowisko oraz kaskada wodna.
Kompleks składa się z dwóch połączonych ze sobą budynków. Budynek A mieści część aquaparkową i saunarium. Budynek B to centrum edukacyjne oraz dodatkowe przestrzenie rozrywkowe, wypoczynkowe i sportowe. Powierzchnia zabudowy obu budynków wynosi 10 576,4 m2, powierzchnia użytkowa to 16 851,2 m2, a kubatura 175 834 m3. Obiekt przecina sztuczna rzeka. Jest to nawiązanie do urbanistyki Szczecina i podziału miasta na lewo- i prawobrzeże. W części zewnętrznej zlokalizowany został parking na ponad 200 miejsc. Na parkingu znajduje się wiata z panelami fotowoltaicznymi i stacjami do ładowania pojazdów elektrycznych.
Aquapark
Obiekt aquparkowy łączy kilka funkcji. Przede wszystkim jest to siedemnaście wewnętrznych niecek basenowych i cztery w części zewnętrznej. Łączna powierzchnia lustra wody wynosi blisko 2,5 tys. m2. Główna hala basenowa (basen rekreacyjny) jest podzielona na trzy strefy z różnymi atrakcjami − masażery, leżanki, zabawki wodne, siatki do wspinaczki czy boisko do siatkówki w wodzie. W hali basenowej znajdziemy rwącą rzekę, baseny typu infinity, wodny plac zabaw, jaskinie multimedialne oraz pokoje zagadek. Dodatkową atrakcją jest gra multimedialna, która tematyką nawiązuje do przygód odkrywcy skarbów i historii Szczecina.
Tuż obok hali basenowej znajdziemy 25-metrowy, 6-torowy basen sportowy z podnoszonym dnem. Nie zabraknie brodzików dla najmłodszych czy płytkich basenów z dmuchańcami. Interesującą propozycją dla odwiedzających będzie strefa z basenem barowym i basenem rekreacyjnym, przed którym znajduje się ogromny ekran. Strefa ta będzie ogólnodostępna, ale będzie ją można całkowicie odizolować od reszty obiektu, żeby zorganizować prywatne wydarzenia.
Nie zabraknie również zjeżdżalni. Te będą zlokalizowane zarówno na zewnątrz, jak i wewnątrz kompleksu. Ich łączna długość wyniesie ponad pół kilometra. Dostępne będą także wanny spa i jacuzzi. W części zewnętrznej (oprócz basenu rekreacyjnego) będzie można wypocząć na plaży lub na tarasach wypoczynkowych. Znajdziemy tam wielofunkcyjne boisko o nawierzchni piaskowej, wodny plac zabaw i edukacyjną przestrzeń do zabawy dla najmłodszych.
W rozbudowanym saunarium będzie się można zrelaksować w jednej z szesnastu saun. Ich wystrój będzie zróżnicowany. Wśród atrakcji, które będą tam dostępne znajdziemy saunę origami czy saunę wulkaniczną, w której doznamy niezwykłych wrażeń dźwiękowych i wizualnych. Na Malediwy przeniesie nas sauna rajska, gdzie przy szumie oceanu i z napojem kokosowym w ręku poczujemy się jak na prawdziwej egzotycznej plaży. Z kolei dzięki saunie hawana nawiązującej do kubańskich klimatów, w której unosić się będzie zapach aromatycznej i energetycznej kawy, a także dzięki saunie różanej i ziołowej doświadczymy popularnej aromaterapii. W saunie pustynnej gdzie wystrój i układ desek przypominać będzie pustynne wydmy, prowadzone będą rytuały saunowe. Nie zabraknie też szczecińskich akcentów, a to za sprawą sauny zamkowej.
Dostępne będą także gabinety masażu, ścieżka Kneippa, wypoczywalnie, tężnia solankowa, taras saunowy, komora floatingowa, łaźnie piwne, grota śnieżna, baseny schładzające i „sauny” dla dzieci, w których najmłodsi będą zaznajamiani z kulturą saunowania. Ofertę rekreacyjno-rozrywkową uzupełnia 6-torowa kręgielnia, blisko 13-metrowa ścianka wspinaczkowa z trasami o zróżnicowanym stopniu trudności. Na zewnątrz dostępny jest także amfiteatr, który (dzięki instalacji do tworzenia lodu) można w sezonie zimowym przekształcić w lodowisko z dodatkowym torem lodowym wijącym się wokół wodnej kaskady.
Serce Fabryki Wody
Fabryka Wody jest również obiektem edukacyjnym, dlatego w ramach dodatkowej atrakcji będzie się można udać do ogólnodostępnego fragmentu podbasenia. Dzięki wizjerom do pomieszczeń technicznych i mappingowi, odwiedzający będą mogli obserwować pracę poszczególnych systemów instalacji uzdatniania wody czy uzyskiwania energii elektrycznej i cieplnej. Strefa będzie niebiletowana i ma zachęcać do odwiedzin w Edukatorium.
Mówiąc o podbaseniu warto nadmienić w jaki sposób będą działać instalacje odpowiedzialne za dostarczanie i utrzymanie w czystości wody basenowej. Na technologię wody basenowej składa się 30 zbiorników wyrównawczych o łącznej pojemności 660 m3, 221 pomp: 123 duże i 98 mniejszych, 25 lamp UV, 54 filtry i około 60 wymienników ciepła. Temperatura wody basenowej (w zależności od rodzaju niecki) waha się od 25 do 38°C.
Podgrzewanie wody odbywa się z zastosowaniem wymienników ciepła. Jako regułę przyjęto dogrzewanie wody basenowej z dwóch źródeł. W okresie letnim podstawowym źródłem ciepła dla ogrzewania wody basenowej będzie ciepło odpadowe, pozyskane podczas produkcji chłodu, czyli klimatyzacji. Jeśli jest go za mało do akcji wkracza ze wsparciem kocioł kogeneracyjny. Dopiero w okresie zimowym ciepło będzie dostarczane z miejskiej sieci ciepłowniczej.
Uzdatnianie obiegów basenowych to proces wieloetapowy, obejmujący koagulację, filtrację, podgrzewanie, korektę odczynu pH, dezynfekcję podchlorynem sodu, a także naświetlanie przy pomocy średniociśnieniowych lamp UV. Filtry basenowe są wypełnione złożem filtracyjnym ze szkła aktywowanego. Szkło zostało ułożone warstwowo. Na kolejnych warstwach o różnej wielkości frakcji (czyli cząsteczek zanieczyszczeń) pozostają coraz mniejsze drobiny zanieczyszczeń. Aktywowane złoże szklane to bardzo nowoczesny środek filtrujący. W porównaniu do piasku filtracyjnego, szkło aktywowane ma znacznie lepsze właściwości filtracyjne, gdyż pozwala na wychwycenie z wody znacznie drobniejszych frakcji (cząsteczek) zanieczyszczeń niż tradycyjne filtry ze złożem piaskowym. Ma bardzo wysoką odporność na ścieranie, a ponadto czas płukania złoża jest krótszy, co pozwala na oszczędność nawet 20% wody w tym procesie. Łączna ilość wody filtrowanej to około 2912 m3 wody/h, czyli około 70 tys. m3 wody w ciągu doby.
Zbiornik retencyjny (wspólny dla wszystkich obiegów wody basenowej) pozwala na zmagazynowanie wód popłucznych i wykorzystanie zawartego w nich ciepła. Woda ze zbiornika retencyjnego jest tłoczona przez układ ultrafiltracji i odzysku ciepła. Około 75% wody popłucznej wraca do niecek basenowych, natomiast pozostała część do układu odzysku ciepła z popłuczyn końcowych i szarych ścieków, skąd po schłodzeniu jest zrzucana do kanalizacji.
Edukatorium
Edukatorium Fabryki Wody to miejsce niezwykłe, w którym każdy odbędzie niesamowitą podróż poprzez kosmos, historię ludzkości oraz do głębin mórz i oceanów. Elementem spajającym całą koncepcję jest oczywiście woda. To właśnie w tym miejscu zwiedzający (niezależnie od wieku) będą się uczyć o tym niewątpliwie najcenniejszym związku chemicznym. I to od samych początków kształtowania się życia na Ziemi, aż po rozwój naszej cywilizacji.
Edukatorium to sześć bloków tematycznych, zlokalizowanych na trzech kondygnacjach budynku B i poświęconych różnym zagadnieniom naukowym – kosmos, klimat, ocean, człowiek, cywilizacja wody i hydroinżynieria. Motywem przewodnim każdego z nich jest woda. Co ważne, w każdym z bloków tematycznych zagadnienia naukowe będą przedstawiane w odniesieniu do dziedzin nauki, takich jak fizyka, matematyka, geografia, biologia, chemia, humanizm i historia.
− W każdym z nas drzemie naturalna potrzeba odkrywania otaczającego nas świata. Chcemy do tego zachęcać i dać ludziom bodziec do tego, żeby na nowo poczuli w sobie iskierkę odkrywcy i pragnęli zrozumieć zagadnienia naukowe i zjawiska, które nas otaczają. Będziemy to robić w ciekawej i angażującej wszystkie zmysły formie. Być może dzięki temu zainspirujemy kogoś, kto w przyszłości dokona wielkich odkryć, jak Albert Einstein, Leonardo da Vinci czy Maria Skłodowska-Curie − mówi Grzegorz Adamowicz, dyres.or ds. Edukatorium Fabryki Wody.
Przygoda z odkrywaniem Edukatorium rozpocznie się od strefy wejściowej, która wprowadzi wszystkich zwiedzających w „klimat” wystawy. Przed wyruszeniem do pierwszego z bloków tematycznych, goście będą mogli zatrzymać się na chwilę w jednym z dwóch pomieszczeń. W pierwszym z nich zamontowano instalację przestrzenną, tzw. spadające krople, wykorzystującą efekt stroboskopowy. Tu dosłownie zatrzymamy deszcz albo sprawimy, że woda popłynie do góry!. Kolejnym jest tzw. czekadełko, gdzie na wielkoformatowych ekranach będą wyświetlane animacje i filmy ściśle związane z zagadnieniami prezentowanymi w poszczególnych blokach tematycznych. W tym miejscu zostanie również zaprezentowany tryb zwiedzania, co pozwoli na dokładne zorientowanie się w rozkładzie atrakcji.
Z czekadełka zwiedzający wyruszą w dalszą podróż windą animacyjną aż na ostatnią kondygnację budynku, do pierwszego bloku tematycznego, którym jest kosmos. Zwiedzanie obiektu będzie się odbywać z pomocą audioprzewodników w języku polskim, angielskim oraz niemieckim. Zwiedzającym będą towarzyszyć tzw. wirtualni przewodnicy. To youtuberzy, którzy prowadzą popularnonaukowe kanały i ciekawie mówią o nauce. Do odkrywania i poznawania naukowych zagadnień będą również zachęcać edukatorzy.
Dużym ułatwieniem w poruszaniu się po wystawach będzie powtarzalny schemat stanowisk we wszystkich blokach tematycznych. Każde z nich ma przypisane treści dotyczące konkretnej dziedziny i jest oznaczone powtarzalną kolorystyką. Ten układ powiela się przez wszystkie sześć wystaw, dzięki czemu zwiedzający bez problemu będą mogli odnaleźć zagadnienia związane np. z biologią w każdym z bloków tematycznych.Dla najmłodszych odkrywców przygotowano dodatkowe atrakcje w postaci 80 wizjerów, znajdujących się tuż pod blatami stanowisk. Poprzez wizjery najmłodsi zobaczą, jak wyglądają eksponaty od środka.
W centralnej części Edukatorium znajduje się atrium z wirem wiedzy, czyli spiralną klatką schodową, którą zwiedzający (przemieszczając się grawitacyjnie od góry do dołu) będą prowadzeni do kolejnych bloków tematycznych. Przestrzeń wypełnia podwieszony model cząsteczki wody, czyli trzy ogromne stalowe kule pokryte napinaną membraną. W największej z nich ulokowano salę audytoryjną na 49 osób.
Ofertę Edukatorium uzupełniają laboratoria, które pozwolą na prowadzenie zajęć nie tylko w oparciu o podstawę programową nauczania w szkole. Wyposażone w nowoczesny sprzęt (m.in. mikroskopy i drukarki 3D) umożliwią prowadzenie urozmaiconych zajęć dla uczniów zarówno w trakcie godzin lekcyjnych, jak i poza nimi. Co jednak ważne, dzięki możliwości wyprodukowania dowolnych elementów przy pomocy druku 3D, zespół Edukatorium może szybko naprawić eksponaty i stworzyć nowe. Opuszczając Edukatorium będzie się można zatrzymać w jednej z dwóch stref. Pierwszą jest znajdująca się tuż obok wejścia strefa wystaw czasowych. Możliwość prawie dowolnej aranżacji pomieszczenia sprawi, że będzie to miejsce nadające się idealnie do prezentowania treści, które nie znalazły się na głównej wystawie, a które wzbogacą ofertę Edukatorium.
Druga to zabawa w najczystszej postaci. Z tego miejsca zwiedzający nie będą chcieli wychodzić. Mowa o pływających ogrodach, czyli mini ogródkach wodnych tworzących mały park rozrywki o walorach edukacyjnych. Cała przestrzeń będzie mokra i choć z założenia jest dedykowana najmłodszym, sporo świetnej zabawy znajdą w niej również ci nieco starsi. To właśnie w tym miejscu będzie można tworzyć fale, wiry, prądy wodne, tęcze i chmury. Chętni będą mieli możliwość wybudowania własnego wodociągu, tamy czy spławiania statków i zatapiania swoich rywali w quizie. Znaleźć tam będzie można również wodne pistolety oraz zadania i wyzwania godne prawdziwych strażaków. Co ważne – stanowiska zostały wykonane z niezwykle ciekawego materiału o nazwie Kerrock. Jest on nieporowaty, przyjemny w dotyku, odporny na ciepło, niepalny i łatwo się go czyści. Ma również właściwości antybakteryjne, co w miejscu, gdzie będzie się przez cały dzień bawić wodą wiele osób jest niezwykle pożądaną właściwością.
Strefa posiada własny system filtracji wody. Proces rozpocznie się od pobrania wody z sieci, która trafi do tzw. filtra wstępnego. Następnie (poprzez niezwykle wydajny system odwróconej osmozy polegający na odsalaniu, demineralizacji i redukcji przewodności) zostanie zredukowana zawartość soli w wodzie. Kolejnym etapem będzie filtracja mechaniczna, biologiczna i chemiczna w tzw. filtrze kubełkowym. Z tego miejsca woda trafi pod lampy przeciwglonowe UVC. Lampy mają za zadanie sterylizować wodę, niszczyć drobnoustroje, pierwotniaki i bakterie chorobotwórcze. Dzięki nim woda będzie krystalicznie czysta. Dzięki hydroforowi będzie miała stałe ciśnienie i nie będzie zamarzać. Stanowiska będą zasilane wodą poprzez zawory lub kratki. Jej nadmiar będzie odprowadzany poprzez kratkę odpływową. Następnie wróci do filtra wstępnego i cały proces zostanie powtórzony. Co pewien czas (w ramach konserwacji) system będzie opróżniany, a woda wymieniana na nową. Interaktywne stanowiska wodne to idealne zwieńczenie podróży poprzez fascynujący świat nauki o wodzie.
Otwarcie
Wielkie otwarcie Fabryki Wody nastąpi 1 czerwca w Dniu Dziecka. Dla odwiedzających udostępnione zostaną wszystkie atrakcje. Przygotowano również szereg wydarzeń towarzyszących w postaci animacji, konkursów i różnego rodzaju zabaw, które odbywać się będą w wielu miejscach kompleksu jednocześnie. Co jednak ważne, z okazji Dnia Dziecka, najmłodsi skorzystają z atrakcji za darmo.
Najedź na dowolną grafikę, kliknij i powiększ
Więcej informacji: www.fabrykawody.eu
Materiał sponsorowany