Prezes Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów kolejny raz przedstawił istotny pogląd. Postępowanie przed Sądem Okręgowym w Warszawie dotyczy umowy kredytu hipotecznego mPlan, waloryzowanego kursem franka szwajcarskiego. Kredytobiorca domaga się zwrotu nadpłaty w spłacie rat kredytu  oraz równowartości składek za ubezpieczenie niskiego wkładu własnego. Powołuje się przy tym na to, że w umowie kredytu znalazły się niedozwolone postanowienia.

Zdaniem UOKiK, kwestionowane przez powoda klauzule należy uznać za niedozwolone. Postanowienia dotyczące waloryzacji kredytu są nieprecyzyjne i odwołują się do kursów walut ustalanych jednostronnie przez Bank. mBank nie określił jednocześnie w sposób jednoznaczny, czym kieruje się, ustalając wartość kursu. Daje mu to możliwość dowolnego ustalania wysokości zarówno kwoty kredytu, jak i poszczególnych rat.

Prezes UOKiK dopatrzył się również nieprawidłowości dotyczących refinansowania przez kredytobiorcę ubezpieczenia niskiego wkładu własnego. Jest to forma dodatkowej ochrony banku w sytuacji gdy, kredytobiorca nie pokryje ze środków własnych wymaganej umową części wartości nieruchomości. Zawarte tam postanowienia są sprzeczne z dobrymi obyczajami, ponieważ:

• nie informują kredytobiorcy o jego prawach i obowiązkach wynikających z umowy ubezpieczenia,
• uniemożliwiają  konsumentowi kontrolę, czy został prawidłowo obciążony kosztami ubezpieczenia,
• obciążają konsumenta kosztami, ale treści postanowień nie wynika, kto skorzysta z ubezpieczenia,
• nie informują kredytobiorców o możliwym ryzyku żądań ubezpieczyciela o zwrot wypłaconego Bankowi odszkodowania,
• umowa ubezpieczenia nie określa zdarzeń, które oznaczają moment zakończenia umowy ubezpieczenia przed czasem ani nie zawiera definicji wkładu wymaganego do jej rozwiązania.

W ocenie Prezesa UOKiK, uznanie przez sąd podważanych postanowień waloryzacyjnych za niedozwolone może oznaczać, że cała umowa będzie nieważna. Dzieje się tak, ponieważ szkodliwe dla konsumenta postanowienia nie obowiązują od momentu zawarcia umowy. Co więcej, nie ma możliwości ich zastąpienia przepisami prawa. Zdaniem urzędu, orzeczenie o nieważności umowy powinno nastąpić jedynie w sytuacji, gdy konsument w pełni akceptuje takie rozwiązanie.

Istotny pogląd wydany przez Prezesa UOKiK, dotyczy sprawy o sygn. akt: I C 489/16 - spór konsumenta z mBank. Prezes UOKiK może w granicach interesu publicznego wydać istotny pogląd we wszystkich sprawach z zakresu ochrony praw konsumentów, nie tylko usług finansowych.

Ocena prawna przedstawiona przez Urząd nie może stanowić odniesienia dla innych spraw, które pozornie mogą wydawać się podobne. W każdym przypadku Prezes UOKiK ocenia stan faktyczny i prawny, orzecznictwo w danej sprawie oraz wniosek skierowany przez powodów. Wydane do tej pory poglądy są dostępne na stronie internetowej UOKiK https://uokik.gov.pl/istotny_poglad_w_sprawie.php.

Istotny pogląd w sprawie konsumenckiej – zasady

Istotny pogląd w sprawie to pisemne stanowisko Prezesa UOKiK, w którym Urząd przedstawia argumenty i poglądy ważne dla danego sporu, opierając się na określonym stanie faktycznym i prawnym. Z tego względu ocena przedstawiona w istotnym poglądzie nie może być odniesieniem do innych spraw.

• Wydawany jest tylko w sprawie toczącej się przed sądem.
• Jest wydawany, jeżeli przemawia za tym interes publiczny.
• Dotyczy sporu między konsumentem a przedsiębiorcą.
• Prezes UOKiK może przedstawić istotny pogląd w sprawie z własnej inicjatywy, na wniosek konsumenta lub przedsiębiorcy bądź na wniosek sądu.