Ilość pochmurnych i mglistych dni w ostatnim czasie generuje wątpliwości związane z jakością powietrza, jakim oddychamy. Dodatkowo wpływ ma na to sezon grzewczy, powodujący wzrost zanieczyszczeń w powietrzu. Okazuje się, że nie jest tak źle, jak by mogło się wydawać.

Zimowy sezon grzewczy i niekorzystne warunki atmosferyczne powodują, że pojawiają się wątpliwości dotyczące jakości powietrza, którym oddychamy w Stargardzie i okolicach. Aktualnie Główny Inspektorat Ochrony Środowiska ocenia stan powietrza w aglomeracji szczecińskiej jako bardzo dobry. Polski indeks jakości powietrza posiada sześciostopniową skalę oceny: bardzo dobry, dobry, umiarkowany, dostateczny, zły i bardzo zły. Stacje pomiarowe dokonują analizy stężeń tlenku węgla, benzenu, dwutlenku siarki, dwutlenku azotu, ozonu oraz pyłu zawieszonego o rozmiarach ziaren do 10 mikrometrów i do 2,5 mikrometra.

Jakość powietrza bez przekroczeń

W ostatnich godzinach stacje pomiarowe w Szczecinie nie notowały przekroczeń stężeń wymienionych substancji, przede wszystkim pyłu zawieszonego. Głównym źródłem pyłu PM10 w powietrzu jest emisja ze spalania w indywidualnych systemach grzewczych paliw stałych takich jak węgiel, drewno i biomasa oraz z ruchu drogowego, szczególnie z pojazdów z silnikami wysokoprężnymi bez filtrów cząstek stałych. Niekorzystne warunki meteorologiczne, szczególnie brak wiatru oraz nisko zawieszone chmury, w znacznym stopniu sprzyjają kumulowaniu się zanieczyszczeń przy powierzchni ziemi i powstawaniu smogu i w konsekwencji powodują przekraczanie wartości stężeń dopuszczalnych zanieczyszczeń, szczególnie pyłu PM10.

Średnie 24-godzinne stężenie pyłu PM10 w powietrzu powinno wynosić około 50 mikrogramów, w środę stacje w Szczecinie przy ul. Piłsudskiego, Łącznej i Andrzejewskiego wskazywały na obecność około 10 mikrogramów. Przekroczenia średnich stężeń są dopuszczalne, ale nie więcej niż 35 razy w ciągu roku. Pozostałe wartości substancji niebezpiecznych również mieściły się w normie.

Zima trudnym czasem dla osób wrażliwych

Pyły obecne w powietrzu szczególnie w okresie jesiennym i zimowym mogą stanowić poważny czynnik chorobotwórczy, ponieważ osiadają na ściankach pęcherzyków płucnych, utrudniając wymianę gazową, powodując kaszel i trudności z oddychaniem oraz zadyszkę, powodują podrażnienie naskórka i śluzówki sprzyjając rozwijaniu się kataru siennego, zapalenie górnych dróg oddechowych oraz wywołują choroby alergiczne, astmę, nowotwory płuc, gardła i krtani. Nie istnieje próg stężenia, poniżej którego negatywne skutki zdrowotne wynikające z oddziaływania pyłów na zdrowie ludzi nie występują. Grupą szczególnie narażoną na negatywne oddziaływanie pyłów są osoby starsze, dzieci i osoby cierpiące na choroby dróg oddechowych i układu krwionośnego.

Wymienione substancje pochodzą również z przemysłu, szczególnie energetycznego, chemicznego, wydobywczego i metalurgicznego, ale ze względu na wysokość ich emisji i obowiązujące przepisy prawne regulujące dopuszczalne wartości emisji, źródła te mają zwykle dużo mniejszy wpływ na jakość powietrza. Dlatego warto pamiętać o kilku zasadach, które mogą ograniczyć emisję pyłów i niebezpiecznych substancji do atmosfery z gospodarstw indywidualnych. Aby temu zapobiec, zaleca się nie spalać odpadów, przejść na ogrzewanie z sieci miejskiej lub gazowe, albo przynajmniej wymienić swój piec węglowy na bardziej nowoczesny, używać paliwa węglowego dobrej i sprawdzonej jakości, ograniczać zużycie ciepła poprzez ocieplenie domu, częściej korzystać z komunikacji zbiorowej lub roweru oraz nie spalać pozostałości roślinnych w ogrodzie.

Gdzie monitorować jakość powietrza?

Aktualne informacje na temat jakości powietrza w swojej okolicy znaleźć może każdy. W serwisie www.powietrze.gios.gov.pl prezentowane są dane pochodzące z około 290 automatycznych stacji pomiarowych na terenie całego kraju. Portal prezentuje bieżące i archiwalne wyniki pomiarów jakości powietrza w postaci wykresów liczbowych, zestawień i map, informacje o stacjach pomiarowych, wyniki ocen jakości powietrza, prognozy krótko- i długoterminowe, analizy i raporty z przeprowadzonych badań oraz informacje na temat uchwalonych programów ochrony powietrza.