W  poniedziałek 21 maja br. w Stargardzie zostało podpisane porozumienie w tej sprawie.
 

Porozumienie o  współpracy pomiędzy Województwem Zachodniopomorskim, samorządami i Morskim Centrum Nauki ma określić zasady współpracy pomiędzy Centrami Nauki. Celem jest stworzenie silnej sieci ośrodków popularyzujących naukę i innowacje na Pomorzu Zachodnim.
 

- Chcemy stworzyć sieć centrów, które będą rozbudzać ciekawość świata u młodych osób i sprawią, że będą go lepiej rozumiały. Planując Regionalny Program Operacyjny w obecnej perspektywie unijnej zadbaliśmy o to, aby znalazły się środki na tego typu obiekty. To niebywale ważne, aby budować dostępność do takiej infrastruktury. Cieszę się, że dziś spotykam się z samorządowcami, którzy po te środki sięgnęli – mówił marszałek Olgierd Geblewicz.

Główne zapisy dokumentów wspólne organizowanie wydarzeń i konkursów popularyzujących naukę – zwłaszcza w zakresie wynalazczości, modelarstwa, innowacji, ekologii. Instytucje będą razem uczestniczyć w konferencjach, targach i prezentacjach gospodarczych, konsultować publikacje, współtworzyć wydawnictwa i wystawy "wędrujące”. Zamierzają także wspólnie sięgać po środki zewnętrzne, w tym po środku unijne i pracować nad popularyzacją oferty w ramach działań transgranicznych. Istotne będzie także umożliwienia kadrze dydaktycznej i naukowej wymiany doświadczeń, konsultacji i udziału w wydarzeniach organizowanych przez centra.
 

Podpisy pod dokumentem złożyli marszałek Olgierd Geblewicz, Rafał Zając prezydent Stargardu, Krzysztof Lis starosta Powiatu Szczecineckiego, Bogdan Wankiewicz starosta Powiatu Wałeckiego, Mirosław Majka Starosta Powiatu Świdwińskiego, Zdzisław Pawelec wicestarosta Powiatu Świdwińskiego oraz Witold Jabłoński dyrektor Morskiego Centrum Nauki w Szczecinie.
 

Od przyrody po metale

Samorządy, które parafowały porozumienie pracują nad utworzeniem swoich centrów nauki.

Jedno z nich już działa. To Centrum Edukacji Ekologicznej i Rewitalizacji Jezior w Szczecinku. W Centrum realizowany jest cały szereg zajęć edukacyjnych i sportowych. Sale edukacyjne i zgromadzone w nich eksponaty umożliwiają doświadczanie piękna i różnorodności polskiej przyrody. Przy Centrum funkcjonuje Ośrodek Popularyzujący Naukę.

Powiat Świdwiński w Świdwinie realizuje projekt stworzenia Centrum Popularyzującego Naukę. Ośrodek powstanie w wyremontowanym, istniejącym zabytkowym obiekcie oraz dobudowanej części. Tematem przewodnim będzie IT w zdrowiu. Otwarcie planowane jest na 2020 rok, obecnie trwają prace remontowe.

Stargardzkie Centrum Nauki znajdzie się w wyremontowanej kamienicy przy ulicy Chrobrego 21. Centrum ma być źródłem inspiracji i fascynacji naukami ścisłymi i przyrodniczymi. Rewitalizacja budynku odbywa się przy wsparciu Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Zachodniopomorskiego.

Środki unijne pomogą także w stworzeniu Lokalnego Centrum Nauki „Metalowe Inspiracje" w Wałczu. Centrum będzie wyposażone w urządzenia, sprzęty i akcesoria związane z obszarami metalu i maszyn. Powstanie także edukacyjny plac zabaw, na którym znajdzie się m.in. równia Galileusza, model czarnej dziury, rura głosowa - telegraf akustyczny, waga hydrauliczna, magnetyczne wyścigi, dziurawy labirynt, super odbicie. Planowany termin rozpoczęcia robót budowlanych to lipiec 2018 r.
 

MCN już działa

Mimo tego, że Morskie Centrum Nauki w Szczecinie wciąż czeka na wybudowanie na Łasztowni swojej siedziby, faktycznie już działa. 

MCN jest nową instytucją kultury Województwa Zachodniopomorskiego. Zgodę na utworzenie osobnej jednostki wyrazili radni województwa we wrześniu 2017 roku, a Samorząd Województwa tylko w tym roku zapewnił ponad 6 mln zł finansowania.

Instytucja już realizuje różne projekty edukacyjne, korzystając m.in. ze środków Interreg. W dniach  24-25 kwietnia br. młodzież polska i niemiecka uczestniczyła w projekcie edukacyjno-naukowym „Miasto nauki”. Uczestnicy rozwijali wiedzę chemiczną, fizyczną i umiejętności techniczne. Interaktywne doświadczenia, pokazy i warsztaty wprowadziły uczniów w zagadnienia przyszłego Centrum Nauki. Poznawali historię wynalazków, przeprowadzali doświadczenia naukowe z ciekłym azotem, metanem i wodorem. Każdy z uczestników wszedł w rolę naukowca, wyposażony w rękawice i mały zestaw laboratoryjny, samodzielnie lub w grupach robił doświadczenia termiczne, konstruował eksponaty demonstrujące zjawiska i eksperymenty chemiczne i fizyczne.

W najbliższym czasie planowana jest także konferencja naukowa, która odbędzie się 18 czerwca br. w Zalesiu. To także przedsięwzięcie finansowane przy wsparciu programu Interreg. Wydarzenie dedykowane jest przedstawicielom polskich i niemieckich podmiotów z obszaru nauki, kultury, edukacji. Udział wezmą również studenci Wyższej Szkoły w Neubrandenburgu, młodzież z niemieckich szkół w Ueckermuende oraz Liceum Ogólnokształcącego nr VI w Szczecinie. W ramach projektu odbędą się wykłady i panele przedstawiające polskie i niemieckie doświadczenia w popularyzacji nauki i możliwości współpracy transgranicznej.
 

Niedługo ruszy budowa

Obecnie trwają zaawansowane prace zarówno nad siedzibą Morskiego Centrum Nauki, który stanie na szczecińskiej Łasztowni, jak i nad tym, co zobaczymy na wystawie stałej. Budynek, który zaprojektował Piotr Płaskowicki będzie przypominał dziób statku. Znajdą się tam eksponaty wystawy stałej, laboratoria, pracownie warsztatowe, planetarium, taras widokowy.

Obiekt powstanie na 500 palach gwarantujących stabilne posadowienie w trudnych nadodrzańskich warunkach gruntowych. Na początku marca inwestycja otrzymała pozwolenie na budowę i zatwierdzenie projektu budowlanego. Pod koniec kwietnia br. wybrano inżyniera kontraktu. Przetarg wygrała szczecińska firma PM Services Poland sp. z o.o., mająca na koncie m.in. takie inwestycje jak Grand Park Rusałka w Szczecinie, Centrum dystrybucyjne Zalando w Gardnie, budynek Posejdon w Szczecinie czy przebudowa szczecińskich kamienic przy ul. Śląskiej. Budowa MCN ma ruszyć jesienią tego roku.
 

Są już pierwsze eksponaty

Co się znajdzie w MCN? Za stworzenie koncepcji artystycznej wystaw Morskiego Centrum Nauki odpowiedzialni są Piotr Kossobudzki, współtwórca słynnego Centrum Nauki Kopernik i Karolina Perrin, projektantka wystaw interaktywnych w muzeach i centrach nauki. Do czerwca br. powstanie szczegóły spis tego, co przygotowali.

W pierwszych miesiącach 2018 roku trwały konsultacje społeczne. Spotkania z dyrektorami instytucji kultury, naukowcami, nauczycielami, popularyzatorami nauki, ludźmi związanymi z branżą morską pozwoliły wypracować koncepcję wystawy. Istotnym punktem był także głos samych mieszkańców Pomorza Zachodniego, którzy mogli zgłaszać swoje pomysły poprzez specjalny formularz.

Wystawa będzie podzielona na działy, które przedstawiać będą odrębne spojrzenia na tematykę morską (m.in. zagadnienia hydrostatyki i poruszania się na wodzie, sterowania jednostkami).

Pojawią się eksponaty obrazujące różne napędy stosowane na morzu, począwszy od najbardziej prostego i powszechnego napędu ręcznego. Będą w dużej mierze interaktywne. Twórcy wystawy chcą stworzyć duże zbiorniki, w których obserwować i doświadczać będzie można wirów, fal i innych właściwości wody. Chcieliby również porównać mostek kapitański jednostki z lat ’50 XX wieku i statków współczesnych. Każdy będzie mógł sprawdzić swoje umiejętności w symulatorach sterowania i nawigacji oraz w specjalnym stanowisku oddającym rzeczywistość nurka znajdującego się pod wodą. Nie zabraknie jachtu żaglowego i stanowiska poświęconego węzłom żeglarskim. Dla dzieci przewidziano ogródek wodny według idei prof. Stelmacha, gdzie najmłodsi będą mogły poznać niezwykłe właściwości fizyczne wody w przystępny i interesujący dla najmłodszych sposób. Instytucja wspomoże się eksponatami z magazynów Muzeum Narodowego w Szczecinie, które pozwolą zaprezentować m.in. system sterowania.
 

Zakończenie budowy Morskiego Centrum Nauki im. prof. Jerzego Stelmacha przewidywane jest na rok 2021.